Anno 2016 bestaat de sport korfbal bijna 115 jaar. De Amsterdamse schoolmeester Nico Broekhuysen introduceerde de sport tijdens een les gymnastiek. Hij liet zich inspireren door een cursus die hij volgde in Zweden. Daar leerde hij de sport Ringboll, waarbij twee teams werden verdeeld over drie speelvlakken en waarbij de bal door een ring aan een drie meter hoge paal gegooid moest worden. Zweden was zijn tijd ver vooruit, want de teams bestonden uit zowel jongens als meisjes. Iets wat in Nederland destijds nog ondenkbaar was.
Korfbal
Broekhuysen besloot zijn Nederlandse leerlingen een soortgelijke sport te leren. Hij paste Ringboll iets aan: in plaats van een ring aan een paal, hing hij een rieten mand (of ja… korf) aan een paal. Het nadeel van de ring vond hij dat niet iedereen kon beamen of er daadwerkelijk gescoord werd. Spelers gooiden soms zo snel, dat het bijna niet te zien was of de bal echt door de ring ging. Een mand zou dat probleem oplossen. Broekhuysen versimpelde de spelregels iets, zodat zijn leerlingen direct begrepen wat hen te doen stond.
Verschillende korfbalbonden
Het bleek een succes! Korfbal groeide al snel uit tot een veel beoefende sport. Ook onderwijzers besloten teams te vormen, waardoor niet alleen kinderen maar ook volwassenen zich op het korfballen stortten. Binnen een jaar ontstond de NKB (Nederlandse Korfbal Bond) waarvan Nico Broekhuysen de voorzitter was. 35 jaar later, in 1938 werd de NKB omgedoopt tot KNVB (Koninklijke Nederlandse Korfbal Bond). Dat was destijds echter niet de enige korfbalbond. In 1920 werd er een korfbalbond opgericht met een christelijke basis: de CKB (Christelijke Korfbalbond). Er mocht bijvoorbeeld niet op zondag gespeeld worden. Daarnaast waren er de NDKB (Nederlandse Dames Korfbal Bond) en de RKDKB (Rooms Katholieke Dames Korfbal Bond) waarin alleen vrouwen en meisjes korfbal speelden. De KNVB en de CKB smolten in 1973 samen tot de KNKV (Koninklijk Nederlands Korfbalverbond). Vanaf 1994 hoorden ook de damesbonden daarbij en speelden er voornamelijk gemengde teams.
Korfbal buiten versus zaalkorfbal
Oorspronkelijk werd korfbal buiten gespeeld. Vanaf 1953 werd ook zaalkorfbal geïntroduceerd. Het duurde nog wel een jaar of dertig voordat zaalkorfbal als een gelijke sport werd gezien. Het bleef een ‘nepversie’ van buitenkorfbal, maar na 1987 was er geen onderscheid meer en werden beide sporten even serieus genomen.
Veranderingen
Er is niet veel veranderd aan de sport korfbal als we de spelregels vergelijken met 100 jaar geleden. Het middenvak is nog niet zo lang geleden afgeschaft, omdat het als doorgeefvlak fungeerde dat de snelheid uit het spel haalde. De buitenvelden kregen op een gegeven moment kunstgras en de rieten manden zijn in 2004 gewisseld met kunststof korven.
Korfbal versus Basketbal
Veel mensen zien korfbal als het ‘suffe’ broertje van basketbal. Niets is minder waar. De sporten zijn totaal verschillend en hebben zeker niet dezelfde oorsprong. Korfbal komt oorspronkelijk van de sport Ringboll, terwijl Basketbal geen voorganger kent. De spelregels, teamverdeling en het veld zijn anders. Een vergelijking tussen basketbal en korfbal is als een vergelijking tussen tennis en tafeltennis. Een belangrijke overeenkomst is overigens dat zowel basketbal als korfbal in Nederland nog altijd aan populariteit wint. Korfbal bestaat al langer dan een eeuw en leeft nog in volle glorie.